ABD’nin özellikle Colorado eyaletinde, son zamanlarda dikkat çekici bir durum yaşanıyor: Bazı tavşanlar, yüzlerinden uzanan boynuzumsu ya da dokunaç benzeri çıkıntılarla görüntüleniyor. Bu alışılmadık manzaranın ardında ise “cottontail papilloma virüsü” olarak bilinen nadir bir virüs yatıyor.
İlk bildirimler 2024 yılına kadar uzanıyor. Fort Collins çevresinde yaşayan bir kişi, başı neredeyse tamamen siyah, dikenimsi çıkıntılarla kaplı bir tavşanın fotoğrafını sosyal medyada paylaşınca durum geniş çapta fark edildi. Görünüşleri itibarıyla “Frankenstein tavşanı” şeklinde tanımlanan bu hayvanlar, aslında CRPV (cottontail rabbit papillomavirus) ya da diğer adıyla Shope papilloma virüsünün etkisi altında.
Colorado Parks and Wildlife (CPW), bu tavşanlarla karşılaşan vatandaşları uyararak, hayvanlara yaklaşılmaması ve dokunulmaması gerektiğini bildirdi. Virüsün insanlara veya evcil hayvanlara bulaştığına dair bugüne kadar bir kanıt olmasa da, yetkililer önlem olarak temastan kaçınılmasını öneriyor.
Virüs nasıl bulaşıyor ve neye sebep oluyor?
Bilim insanlarına göre virüs, doğrudan temas yoluyla değil, genellikle sivrisinek ya da kene gibi kan emici böcekler aracılığıyla bulaşıyor. Bu böcekler enfekte bir hayvanı ısırdıktan sonra virüsü başka bir tavşana taşıyabiliyor. İnsanlara geçişiyle ilgili herhangi bir vaka bildirilmiş değil.
Enfekte tavşanlarda ilk belirtiler, ciltte beliren kırmızı ve kabarık lezyonlar şeklinde ortaya çıkıyor. Bu lezyonlar zamanla siğile dönüşüyor ve sertleşerek keratinleşmiş yapılara, yani görsel olarak boynuza ya da dokunaçlara benzeyen çıkıntılara evriliyor. Bu çıkıntılar genellikle baş, kulak çevresi ya da göz kapaklarında gelişiyor.
Virüs her zaman ölümcül değil. Bazı vakalarda bu çıkıntılar kendiliğinden kaybolabiliyor. Ancak büyümeye devam ettikleri durumlarda tavşanın yemek yemesini, görmesini ya da duymasını engelleyebiliyor. Özellikle de tümörler ağız çevresinde geliştiğinde, hayvanlar yiyecek tüketemez hale gelip açlıktan ölebiliyor.
Daha ileri vakalarda bu siğiller yassı hücreli karsinom olarak bilinen ciddi bir cilt kanserine dönüşebiliyor. Evcil tavşan sahipleri için en iyi korunma yöntemi, hayvanları sivrisinek gibi böceklerden uzak tutmak. Erken fark edilen siğiller ise veteriner müdahalesiyle cerrahi olarak alınabiliyor.
Eski efsanelere ilham vermiş olabilir
CRPV’nin yalnızca günümüzde değil, geçmişte de dikkat çekmiş olabileceği düşünülüyor. Boynuzlu tavşan efsaneleri – özellikle “jackalope” olarak bilinen tür – yüzyıllardır halk hikayelerinde yer alıyor. Hatta 18. yüzyılın sonlarında yayımlanan bilimsel çizimlerde bile benzer şekilde boynuzlu tavşan figürlerine rastlamak mümkün. Virüsün yol açtığı bu fiziksel değişikliklerin, bu tür efsanelerin görsel dayanağı olabileceği ihtimali araştırmacıların ilgisini çekiyor.
